ಜ್ಞಾನಂ ವಿಜ್ಞಾನಂ

ಸೂರ್ಯ ಪ್ರಪಂಚದ ಜೀವಧಾರೆಯ ಮೂಲ. ನಿತ್ಯವೂ ಬೆಳಗುವ ಸೂರ್ಯ ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಮಸುಕಾದಂತೆ ಕಾಣುವುದು ಒಂದು ಅಪರೂಪದ ದೃಶ್ಯ. ಈ ಘಟನೆಗೆ ನಾವು "ಸೂರ್ಯ ಗ್ರಹಣ" ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ನೀಡಿದ್ದೇವೆ. ಇದು ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಅಚ್ಚರಿ ಆಗಿದ್ದರೂ, ಧಾರ್ಮಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಪರವಾಗಿ ಬಹುಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ.

ಸೂರ್ಯ ಗ್ರಹಣವು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಘಟನೆಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಯಾದ ಘಟನೆ. ಈ ಗ್ರಹಣವು ಕೇವಲ ದೃಶ್ಯಮಾತ್ರವಲ್ಲ; ಇದು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಧ್ಯಯನ, ಜನಜಾಗೃತಿ, ಮತ್ತು ನಂಬಿಕೆಗಳಿಗೆ ಸವಾಲು ಹಾಕುವ ಮಹತ್ವದ ಸಂದರ್ಭವಾಗಿದೆ.

ಸೂರ್ಯ ಗ್ರಹಣವೆಂದರೆ, ಚಂದ್ರನು ಭೂಮಿಯ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯನ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಂದು, ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕು ಭೂಮಿಗೆ ತಲುಪದಂತೆ ತಡೆದುಹಿಡಿಯುವ ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುವುದು ಭೂಮಿಯ ಕೆಲವೇ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯ ಭಾಗಶಃ ಅಥವಾ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮರೆಯಾಗುವುದುಂಟು.

ಸೂರ್ಯ ಗ್ರಹಣದ ವಿಧಗಳು ಮೂರು. ಅವುಗಳೆಂದರೆ:
1. ಪೂರ್ಣ ಸೂರ್ಯ ಗ್ರಹಣ (Total Solar Eclipse):
ಈ ಗ್ರಹಣದಲ್ಲಿ, ಚಂದ್ರನು ಭೂಮಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುವಾಗ ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮುಚ್ಚುತ್ತದೆ. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಆಕಾಶವೆಲ್ಲ ಕತ್ತಲಾಗುವುದು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಸಹ ಗೋಚರವಾಗಬಹುದು.

2. ಆಂಶಿಕ ಸೂರ್ಯ ಗ್ರಹಣ (Partial Solar Eclipse):
ಚಂದ್ರನು ಸೂರ್ಯನ ಒಂದು ಭಾಗವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಮುಚ್ಚುವ ಸ್ಥಿತಿ. ಇದು ಬಹುತೇಕ ಗ್ರಹಣಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ.

3. ವಲಯಾಕಾರ ಗ್ರಹಣ (Annular Solar Eclipse):
ಚಂದ್ರನು ಸೂರ್ಯನ ಕೇಂದ್ರಭಾಗವನ್ನು ಮುಚ್ಚಿ ಸುತ್ತಲೂ ಒಂದು ಪ್ರಕಾಶವಲಯವನ್ನು ಬಿಡುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು “Ring of Fire” ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಗ್ರಹಣವು ಸೂರ್ಯ, ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರನ Eclipse Geometry ಕಾರಣದಿಂದ ಆಗುತ್ತದೆ. ಚಂದ್ರನು "New Moon" ಹಂತದಲ್ಲಿರುವಾಗ ಅಂದರೆ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಯಂದು ಮಾತ್ರ ಸೂರ್ಯ ಗ್ರಹಣ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ.

ಸೂರ್ಯ ಗ್ರಹಣದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಉಪಗ್ರಹಗಳು, ವೀಕ್ಷಣಾ ಕೇಂದ್ರಗಳು, ಸೌರ ಬೆಳಕಿನರೇಖೆಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ "solar corona" ಅಥವಾ ಸೂರ್ಯನ  ಮೇಲ್ಮೈ ಶಕ್ತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಹತ್ವದ ಮಾಹಿತಿಗಳು ಲಭಿಸುತ್ತದೆ.

ಭಾರತೀಯ ಪೌರಾಣಿಕ ಕಥೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಸಮುದ್ರಮಥನದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅಸುರನೊಬ್ಬ ಅಮೃತವನ್ನು ಕುಡಿಯುತ್ತಾನೆ. ಇದು ಸೂರ್ಯ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರರಿಗೆ ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ. ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ವಿಷಯ ತಿಳಿಸುತ್ತಾರೆ. ವಿಷ್ಣು ಅವನ ತಲೆಯನ್ನು ಕತ್ತರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆದರೂ ಅವನು ರಾಹು ಮತ್ತು ಕೇತು ರೂಪದಲ್ಲಿ ಜೀವಂತವಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತಾನೆ. ಆ ರಾಕ್ಷಸನು ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಸೂರ್ಯ ಹಾಗೂ ಚಂದ್ರನನ್ನು ನುಂಗಲು ಯತ್ನಿಸುವನು. ಆಗ ಸೂರ್ಯ ಗ್ರಹಣ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರ ಗ್ರಹಣ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ.
ಇದು ಗ್ರಹಣವನ್ನು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಹಾಗೂ ಧಾರ್ಮಿಕ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಪವಿತ್ರವಾಗಿ ನೋಡುವ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದೆ.

ಸೂರ್ಯ ಗ್ರಹಣದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯರು ಹಲವಾರು ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸುತ್ತಾರೆ:
ಉಪವಾಸ ಮತ್ತು ಪ್ರಾರ್ಥನೆ,
ತೀರ್ಥಸ್ನಾನ ಮತ್ತು ಪುಣ್ಯಕರ್ಮ,
ಗರ್ಭಿಣಿಯರಿಗೆ ನಿರ್ಬಂಧಗಳು (ಹೊರ ಹೋಗದೆ ಮನೆಯಲ್ಲೇ ಇರುವುದು),
ಆಹಾರ ಸೇವನೆ ಮತ್ತು ಅಡುಗೆ ನಿಷಿದ್ಧ, ಗ್ರಹಣದ ಮುಗಿದ ನಂತರ ಶುದ್ಧೀಕರಣ ಕ್ರಿಯೆಗಳು, ಸ್ನಾನ, ದಾನ ಇತ್ಯಾದಿ.

ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ, ಸೂರ್ಯನತ್ತ ನೇರವಾಗಿ ನೋಡಿದರೆ ಕಣ್ಣಿನ ರೆಟಿನಾ, ಬೆಳಕಿನಿಂದ ಹಾನಿಗೊಳಗಾಗಬಹುದು. ಹೀಗಾಗಿ ಕೇವಲ ಸಕ್ರಿಯ ಸೂರ್ಯ ವೀಕ್ಷಕ ಕನ್ನಡಕ ಅಥವಾ ಟೆಲಿಸ್ಕೋಪ್ ಬಳಸಬೇಕು. ಇಸ್ರೋ, ನಾಸಾ ಮತ್ತು ನೌಕಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಜನರಿಗೆ ಸುರಕ್ಷಿತ ವೀಕ್ಷಣಾ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತವೆ.

ಸೌರ ಕೊರೋನಾ(ಸೂರ್ಯನ ಪ್ರಭಾವಲಯ)ಗಳ ಅಧ್ಯಯನ, ಭೂಮಿಯ ವಾತಾವರಣದ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಪರೀಕ್ಷೆ, ಗ್ರಹಣದ ಪ್ರಭಾವದ ಅಧ್ಯಯನ – ಪ್ರಾಣಿಗಳ ವರ್ತನೆ, ಗಾಳಿ, ತಾಪಮಾನ, 
ಜ್ಞಾನ ಪ್ರಚಾರ – ಶಾಲೆ, ಕಾಲೇಜುಗಳಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ.

ಕೆಲವೊಂದು ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳು:
"ಗ್ರಹಣದ ವೇಳೆ ಆಹಾರ ತಿನ್ನಬಾರದು" – ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಆಧಾರವಿಲ್ಲ.
"ಗರ್ಭಿಣಿಯರು ಮನೆಯ ಹೊರಗೆ ಬಂದರೆ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ದೋಷ" - ಮೂಢ ನಂಬಿಕೆ.
"ಗ್ರಹಣದ ಪ್ರಭೆಯಿಂದ ಬುದ್ಧಿಯ ಮೇಲೆ ದುಷ್ಪ್ರಭಾವ" – ಯಾವುದೇ ಅಧ್ಯಯನದಿಂದ ಇದು ಸಾಬೀತಾಗಿಲ್ಲ.

ಸೂರ್ಯಗ್ರಹಣದ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಜನರಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಅರಿವು ಬೆಳೆಸಬಹುದು. ಇಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಯುವಕರು, ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು, ಉತ್ಸಾಹಿಗಳು ಈ ಗ್ರಹಣದ ವೇಳೆ ಕ್ಯಾಮೆರಾ, ದೂರದರ್ಶಕಗಳಿಂದ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದರಿಂದ ಭವಿಷ್ಯದ ವಿಜ್ಞಾನ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಪ್ರೇರಣೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಸೂರ್ಯಗ್ರಹಣ ಎಂದರೆ ಭಯದ ಸಂಗತಿ ಅಲ್ಲ, ಅದು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಅಚಲ ನಿಯಮದ ಒಂದು ಭಾಗ. ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನ ಎರಡೂ ಈ ಗ್ರಹಣವನ್ನು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ವಿವರಿಸುತ್ತವೆ. ನಾವು ಅದರ ನಡುವೆಯೇ ನಿಂತು, ಇದನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನ ಹಾಗೂ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ನೋಡಿ, ಸಂಶೋಧನೆ, ತಿಳಿವಳಿಕೆ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನೋಡಬೇಕಾಗಿದೆ.