ಜ್ಞಾನಂ ವಿಜ್ಞಾನಂ

ಆಫ್ರಿಕಾದ ಜೀವನಾಡಿ - ನೈಲ್ ನದಿ

ನದಿಗಳು ಎಂದರೆ ನಿಸರ್ಗದ ಹೃದಯವಿದ್ದಂತೆ. ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿ ಪ್ರಾಚೀನ ನಾಗರಿಕತೆಗಳಲ್ಲೊಂದಾದ 'ಈಜಿಪ್ಟ್ ನಾಗರಿಕತೆ'ಗೆ ಜೀವನಾಡಿಯಾದ ನದಿ ಎಂದರೆ ಅದು ನೈಲ್ ನದಿ. ಇದು ಜಗತ್ತಿನ ಅತ್ಯಂತ ಉದ್ದವಾದ ನದಿಯಾಗಿದ್ದು, ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಅಪೂರ್ವ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯತೆಗಳನ್ನು ತನ್ನಲ್ಲಿ ಅಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಈ ನದಿಯು ಆಫ್ರಿಕಾ ಖಂಡದ ಒಳನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಉದ್ಭವಿಸಿ, ಉತ್ತರದ ಕಡೆಗೆ ಹರಿದು, ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಮುದ್ರವನ್ನು ಸೇರುತ್ತದೆ.

ನೈಲ್ ನದಿಯು ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಉಪನದಿಗಳಿಂದ ನಿರ್ಮಿತವಾಗಿದೆ : ವೈಟ್ ನೈಲ್ (ಶ್ವೇತ ನೈಲ್) ಮತ್ತು ಬ್ಲ್ಯೂ ನೈಲ್ (ನೀಲಿ ನೈಲ್). ವೈಟ್ ನೈಲ್ ನದಿಯ ಉಗಮವು ಪೂರ್ವ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಉಗಾಂಡಾ ದೇಶದ 'ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ' ಸರೋವರದ ಬಳಿ ಇದೆ. ಬ್ಲ್ಯೂ ನೈಲ್ ಎಥಿಯೋಪಿಯಾ ದೇಶದ 'ತಾನಾ' ಎಂಬ ಸರೋವರದಿಂದ ಆರಂಭವಾಗಿ ಸುಡಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ವೈಟ್ ನೈಲ್ ನದಿಯನ್ನು ಸೇರುತ್ತದೆ. ಈ ಎರಡು ನದಿಗಳ ಸಂಗಮವಾದ ಮೇಲೆ ನೈಲ್ ನದಿ ತನ್ನ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತದೆ.

ನೈಲ್ ನದಿಯ ಒಟ್ಟು ಉದ್ದ ಸುಮಾರು 6,650 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಆಗಿದೆ. ಇದು ಉಗಾಂಡಾ, ರುವಾಂಡಾ, ಕೆನ್ಯಾ, ದಕ್ಷಿಣ ಸುಡಾನ್, ಸುಡಾನ್ ಮತ್ತು ಈಜಿಪ್ಟ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಆರು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ಇದು ರಣಬಿಸಿಲಿನಿಂದ ಕೂಡಿದ ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಭೂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಜೀವವೈವಿಧ್ಯ, ಕೃಷಿ, ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಮತ್ತು ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನ ಮೂಲವಾಗಿದೆ.

ನೈಲ್ ನದಿ, ಆಫ್ರಿಕಾದ ಬಿಸಿಲು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಗೆ ಅತಿ ಸೂಕ್ತವಾದ ಜಲವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಇದನ್ನು ‘ಆಫ್ರಿಕಾದ ಜೀವನಾಡಿ’ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಬರುವ ಹರಿವಿನಲ್ಲಿ ಹತ್ತಿರದ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಸಣ್ಣಪುಟ್ಟ ಪ್ರವಾಹಗಳನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಮಣ್ಣಿನ ಫಲವತ್ತತೆ ಮತ್ತು ಕೃಷಿಗೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗುತ್ತದೆ.

ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ನೈಲ್ ನದಿ ಬಹುಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ:
ಹವಾಮಾನ ಅಧ್ಯಯನ : ನದಿಯ ಹರಿವು, ಮಳೆಯ ಪ್ರಮಾಣ ಮಾಪನ, ನೀರಿನ ಮಟ್ಟದ ಚಲನೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ವಿವರ ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.

ಜಲಚರ ವಿಜ್ಞಾನ : ನದಿಯಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಜಲಚರ ಜೀವಿಗಳ ಸ್ಥಿತಿಗತಿ ಹಾಗೂ ಜೀವ ವೈವಿಧ್ಯವನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ.

ಪ್ಲೇಟ್ ಟೆಕ್ಟಾನಿಕ್ಸ್ : ನದಿಯ ದಾರಿ ಮತ್ತು ಹರಿವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಭೂಗರ್ಭದ ಚಲನೆಗಳು ಹೇಗೆ ನದಿಯ ದಿಕ್ಕನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಬಹುದು.

ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ : ನದಿಯ ಹರಿವನ್ನು ಬಳಸಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿರುವ ಅಸ್ವಾನ್ ಡ್ಯಾಂ (Aswan Dam) ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ.

ಈಜಿಪ್ಟ್ ನಾಗರಿಕತೆ ನೈಲ್ ನದಿಯ ಇಕ್ಕೆಲಗಳ ತೀರಗಳಲ್ಲಿ ಉಂಟಾದದ್ದು. ನದಿ ನೀಡಿದ ನೀರು, ಮಣ್ಣು, ಜಲ ಸಾರಿಗೆ ಇವು ಆ ನಾಡಿನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಪುರಾತನ ಈಜಿಪ್ಟಿನ ರಾಜರ ಮಮ್ಮೀಗಳು, ಪಿರಮಿಡ್ ನಿರ್ಮಾಣ ಇವೆಲ್ಲವೂ ನದಿಯ ಸಹಾಯದಿಂದ ಸಾದ್ಯವಾಯಿತು.

ಇತ್ತೀಚಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನದಿಯ ಮೇಲಿನ ಮಾನವ ಆಕ್ರಮಣ, ರಾಸಾಯನಿಕ ಮಲಿನತೆ, ಗಿಡಮರಗಳ ಕಡಿತ ಇವು ನದಿಯ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಹಾನಿಗೊಳಿಸುತ್ತಿವೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಜೀವವೈವಿಧ್ಯಕ್ಕೆ ಅಪಾಯ ಉಂಟಾಗಿದೆ. ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಮುದಾಯ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಗಳು ನದಿಯ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗೆ ಬದ್ಧವಾಗಿರಬೇಕು.

ಇಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನೈಲ್ ನದಿ ಆಫ್ರಿಕಾದ ದಾರಿದ್ರ್ಯ ನಿವಾರಣೆಗೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಕೃಷಿಗೆ ನೀರು, ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ, ಸಾಗಣೆ ಮಾರ್ಗ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ನದಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತಿದೆ. ಜೊತೆಗೆ, ನದಿಯ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯು ಭವಿಷ್ಯದ ಪರಿಸರ ಸುಸ್ಥಿತಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ.

ನೈಲ್ ನದಿ ಕೇವಲ ನದಿ ಅಲ್ಲ. ಅದು ಇತಿಹಾಸ, ವಿಜ್ಞಾನ, ಪರಿಸರ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಬದುಕುಗಳ ಮೂಲ. ನದಿಯ ಹರಿವಿನಲ್ಲಿ ಜಗತ್ತಿನ ಹಲವಾರು ಜೀವಗಳ ಕನಸುಗಳು ಹರಿದು ಹೋಗುತ್ತವೆ. ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ನದಿ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಅನೇಕ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ - ಭೂಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರದಿಂದ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರದವರೆಗೂ. ಈ ನದಿಯನ್ನು ಕಾಪಾಡುವುದು ಇಡೀ ಮಾನವಕುಲದ ಕರ್ತವ್ಯವಾಗಿದೆ.